Lees alles over online privacy. We leggen je hier alles rondom je digitale identiteit en hoe je deze kunt beschermen.
Tegenwoordig kun je bijna alles online regelen. Verhuizen, solliciteren, bankzaken en boodschappen doen. Het grote voordeel van de digitale wereld is dat je thuis alles snel regelt. Het nadeel is dat je jouw persoonlijke informatie deelt met online platformen en daar niet altijd controle over hebt. Online privacy zorgt ervoor dat je zaken kunt regelen, zonder dat de buitenwereld dat weet of daar invloed op heeft. Maar wat houdt online privacy precies in? Op deze pagina geven we je voorbeelden, adviezen én oplossingen, zodat jij je online veiliger kunt bewegen.
In het kort betekent online privacy dat je persoonlijke informatie afgeschermd is van anderen en dat je zelf bepaalt wat je met wie deelt. We denken al snel aan de negatieve gevolgen, maar hier zitten tal van voordelen aan. Als je cookies accepteert, worden bijvoorbeeld jouw voorkeuren opgeslagen en krijg je gerichte aanbiedingen. Een webwinkel weet zo precies welke jeans bij jou passen, zodat je niet lang hoeft te zoeken naar een nieuwe broek. En als je jouw webbrowser opent om een online krant te lezen, hoef je niet steeds opnieuw in te loggen. Alles wat je snel nodig hebt, vind je in jouw persoonlijke browser. Maar je zult vast wel eens bij een advertentie gedacht hebben: hoe weten jullie dat ik dit nodig heb? Dat komt omdat organisaties meer van je weten dan je denkt. Hoe dat zit, leggen we je op deze pagina helemaal uit.
Online privacy staat voor het afschermen van persoonlijke informatie. Je hebt het recht om data, handelingen en communicatie voor jezelf te houden. Je bepaalt dus ook zelf met wie je jouw data online deelt. De definitie van privacy, zoals het in de Van Dale staat, is: de mogelijkheid om in eigen omgeving helemaal jezelf te zijn. In de praktijk betekent het:
De wetten rondom privacy zijn sinds 25 mei 2018 een stuk strenger geworden door de komst van de Algemene Verordeningen Gegevensbescherming (AVG). In de hele EU geldt deze wetgeving. Hierdoor zijn we veel beter beschermd, want bedrijven kunnen flinke boetes krijgen als ze zich niet aan deze regels houden. Ondanks deze wetgeving blijkt dat onze gegevens niet altijd helemaal veilig zijn. Internetcriminelen liggen op de loer en commerciële bedrijven gebruiken je gegevens om zoveel mogelijk aan je te verkopen.
In de basis is online privacy belangrijk omdat je het recht hebt om te doen wat jij wilt, zonder dat mensen meekijken. Want wat jij doet, leest of bekijkt, is privé. Privacy zorgt voor veiligheid, daarom is het recht op privacy een grondwet. Als jouw persoonlijke gegevens niet meer privé zijn, is er ruimte voor misbruik. Denk aan hacking, afpersing of identiteitsfraude. Dit kan grote financiële gevolgen hebben, zeker als je gegevens in de handen van internetcriminelen komen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat in 2021 bijna 17% van de Nederlanders in aanraking is gekomen met cybercriminaliteit. De verwachting is dat dit cijfer blijft stijgen, omdat internetcriminelen steeds creatiever en slimmer worden. Daarom is het belangrijk om maatregelen te nemen en jezelf te blijven onderwijzen. Zo kun je internetcriminaliteit herkennen en voorkomen. Stap 1 is deze informatie goed lezen, zo ben je gewapend met handige informatie.
We noemden hierboven internetcriminelen, personen die slechte bedoelingen hebben met jouw persoonlijke gegevens. Maar niet alleen zij zijn geïnteresseerd in jouw data. Allerlei internetbedrijven verzamelen jouw gegevens om een persoonlijk profiel van je op te stellen. Hoe jij je gedraagt op social media, webwinkels en andere websites, wordt onder andere opgeslagen door middel van cookies. Met een persoonlijk profiel kunnen ze je gedrag voorspellen en gericht adverteren. Talloze bedrijven weten wat wij willen, voordat wij dat zelf doorhebben.
In een enkel geval is dat handig, want het product waar jij net naar op zoek was, wordt getoond op websites, zoals Buienradar. Maar het kan ook vervelend zijn. Zeker als je niet helemaal begrijpt hoe en waar organisaties aan jouw informatie komen. Internet privacy is een ingewikkeld onderwerp en hoe het precies werkt, is voor veel mensen onduidelijk. Hierdoor heb je al snel minder grip op wat er allemaal gebeurt online. Om die reden is het belangrijk dat organisaties, zoals Autoriteit Persoonsgegevens, hierop handhaven. Ze beschermen jou voor dat wat je niet heel goed begrijpt. Zo kun jij veiliger online surfen en shoppen. Maar om toch kritisch te blijven en niet zomaar je gegevens achter te laten, is het belangrijk om je in te blijven lezen.
Regelmatig wordt persoonlijke data van bedrijf A verkocht aan bedrijf B. Dit noem je gegevenshandel. Als je koopwoning op Funda staat, wordt jouw adres bestempeld als die van iemand die binnenkort gaat verhuizen. Er is een grote kans dat je een week later een flyer in de brievenbus krijgt van een verhuisbedrijf. Als je inderdaad binnenkort gaat verhuizen, zal je waarschijnlijk verschillende meubel- en interieursites bezoeken. Vervolgens kun je allerlei advertenties en aanbevelingen verwachten van meubelwinkels. Omdat je cookies hebt geaccepteerd, wordt je websitegebruik opgeslagen en worden advertenties gebruikt om je terug te krijgen naar de desbetreffende webwinkels. Een ander herkenbaar voorbeeld is als je een kerstcadeau zoekt voor een bierliefhebber en hier verschillende websites voor bezoekt. Jij wordt zo herkent door deze websites als bierliefhebber, terwijl je het zelf misschien niet eens lust. Vervolgens krijg je wel allerlei bieradvertenties te zien van deze websites, omdat ze door jouw klikgedrag denken dat jij van bier houdt.
In de AVG staat dat persoonsgegevens alle informatie is over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon. In makkelijkere woorden betekent dit dat de informatie direct over iemand gaat of dat de informatie naar een specifiek persoon te herleiden is. Informatie die direct over jou gaat, is: je naam, adres, woonplaats, telefoonnummer, leeftijd en e-mailadres. Met bijzondere persoonsgegevens is te herleiden dat het over jou zou kunnen gaan, denk hierbij aan ras of etniciteit, politieke voorkeur, religie, gezondheid, seksuele voorkeur, lidmaatschappen, genetische informatie en biomedische gegevens.
Veel bedrijven verzamelen je directe informatie in een persoonlijk account. Ze moedigen je aan dit account te creëren als je bijvoorbeeld een bestelling doet, omdat je zo de volgende keer sneller kunt afrekenen en altijd je bestellingen kunt inzien. Het grote voordeel ligt bij het bedrijf zelf: zij hebben inzicht in wie jij bent. Ze weten waar je woont, hoe oud je bent, wat je geslacht is, wat je bestelt en wanneer je dat doet. Deze informatie wordt gekoppeld om je gerichte aanbiedingen te kunnen doen. Als je vorig jaar en het jaar daarvoor iets kocht in de eerste week van december, kun je erop rekenen dat je volgend jaar een kortingscode krijgt op 1 december, zodat je wederom een aankoop doet bij deze winkel.
Daarnaast wordt jouw profiel gematcht met andere profielen en deze gecombineerde informatie wordt gebruikt om je bijvoorbeeld een nieuwsbrief te sturen met artikelen die jouw ‘groep’ vaker koopt. Bijvoorbeeld: alle vrouwen in de randstad tussen de 20 en 30 jaar krijgen in mei een nieuwsbrief met populaire zomermode. Die groep koopt vaak vergelijkbare items en met een e-mail met deze artikelen is de kans groot dat de doelgroep dat ook leuk vindt, en bestelt.
In de voorbeelden hierboven zijn je cookies opgeslagen. Cookies worden gebruikt om jouw websitegedrag op te slaan. Als je terugkomt naar een website waar je al eerder bent geweest, herkent deze je. Je hoeft je inloggegevens niet opnieuw in te vullen en er worden producten aangeraden die je misschien ook leuk vindt. Daarnaast wordt dit gebruikt om je via andere websites weer terug te laten keren. Die ene meubelzaak toont op een nieuwssite een aantal tafels die jij de dag ervoor bekeken hebt. Het doel van deze advertenties is om jou terug te halen naar hun website en je toch iets te laten kopen. Als je dit vervelend vindt, is het aan te raden om regelmatig je cookies te verwijderen. Onderaan deze pagina lees je hoe je dat doet.
De cookies die hierboven besproken worden, noem je first party cookies. Websites die online advertenties plaatsen, gebruiken third party cookies. Dan werken verschillende websites samen en accepteer je ook de cookies van deze websites. Daarom worden ze ook wel tracking cookies genoemd. Als jij op de website van meubelmaker A tafels en eetkamerstoelen bekijkt, naar website B surft, hier third party cookies accepteert en hier vervolgens nog meer meubels overweegt, dan weet website A dit. Deze twee websites delen de cookies en krijgen zo meer informatie over jou. Ze weten hierdoor nog beter wat jij mooi vindt en waarmee ze jou het beste kunnen aanspreken. Hoe beter zij weten wat jij leuk vindt, hoe gerichter de advertenties worden en hoe groter de kans dat je terugkomt en iets koopt. Je herkent deze cookies in de cookie melding als ‘cookies van derden’ of ‘cookies van partners’. Je kunt deze cookies weigeren als je doorklikt in de cookiemelding.
Accepteer niet zomaar alles en verwijder regelmatig al je cookies, want naast bedrijven kunnen ook internetcriminelen jouw gegevens achterhalen en gebruiken.
Er is sprake van online privacy schending als iemand jouw gegevens heeft en gebruikt voor iets waar jij niet achter staat. Van het plaatsen van een vervelende foto op social media tot een lening die in jouw naam afgesloten wordt. Lees hieronder meer over dataleks, identiteitsfraude, misbruik van beeldmateriaal of gegevens die te lang bewaard worden.
Ondanks de strenge regelgeving zijn jouw digitale gegevens niet altijd goed beschermd. Ze vallen soms in de handen van internetcriminelen. Als jouw gegevens gelekt zijn, spreek je van een datalek. Een datalek moet altijd worden gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens en bij de personen wiens data is gelekt. Andersom moet een bedrijf, bij wie het lek gevonden is, jou hiervan op de hoogte stellen. Je krijgt dan een e-mail met de mededeling dat er een datalek heeft plaatsgevonden.
Je kunt hier checken of jouw gegevens ooit zijn gelekt.
Als iemand jouw gegevens te pakken krijgt, kan deze persoon identiteitsfraude plegen. Dit betekent dat een internetcrimineel onder jouw naam een lening afsluit, spullen of diensten bestelt of berichten namens jou plaatst op social media. In Nederland is dit strafbaar en daarom is het belangrijk dat je hier aangifte van doet. Dit doe je door zoveel mogelijk bewijzen te verzamelen, een afspraak te maken met het politiebureau en aangifte te doen.
Heeft iemand een foto of filmpje van jou of je kind, dan kunnen zij deze misbruiken. Afhankelijk van wat er op de foto of video te zien is, kan dit heel vervelend zijn. Als ze dit op bijvoorbeeld op social media zetten, er een nepprofiel van maken of doorsturen naar de verkeerde mensen. Dit is in veel gevallen strafbaar en hiervoor kun je een aangifte doen bij de politie. Verzamel beeldmateriaal, maak een afspraak bij je lokale politiebureau en doe aangifte. Het is belangrijk dat je niet direct vraagt om de beelden te verwijderen, want dit is je bewijsmateriaal.
Organisaties, werkgevers, scholen en zorginstellingen mogen (of in veel gevallen moeten) jouw gegevens bewaren. Je werkgever moet jouw salarisgegevens 5 jaar bewaren vanwege fiscale redenen. Andere gegevens mogen maximaal 2 jaar bewaard worden. Scholen mogen jouw gegevens of die van je kind maximaal 2 jaar bewaren. De huisarts mag maar liefst 20 jaar lang jouw medische gegevens opslaan. Het verschilt per organisatie of situatie hoe lang je gegevens opgeslagen mogen worden. Is het niet meer noodzakelijk om jouw gegevens te hebben? Dan moeten deze verwijderd worden. Je kunt bij de Autoriteit Persoonsgegevens terecht als het in jouw ogen te lang duurt, of kunt bewijzen dat de tijd is verstreken.
Organisaties en bedrijven moeten zich houden aan de AVG-wet, hierin staat wat ze wel en niet mogen met jouw gegevens. Een belangrijk onderdeel hierin is dat jij altijd mag inzien welke gegevens ze van je hebben. Je mag het bedrijf dus altijd bellen en vragen welke gegevens van jou opgeslagen zijn. Tijdens dit gesprek kun je aangeven wat verwijderd moet worden. Let wel op: sommige informatie moeten bedrijven bewaren. Oude werkgevers of zorginstellingen moeten jouw gegevens bewaren, ook als je daar niet meer werkt of zorg krijgt. Maar wil je een account laten verwijderen bij een vacature-website, dan moet de klantenservice dat wel meteen doen. Het is namelijk niet noodzakelijk om jouw gegevens te bewaren.
Je gegevens online beschermen kan op verschillende manieren. Je kunt apps gebruiken die jouw gegevens beschermen of je kunt je surfgedrag aanpassen. Lees hieronder onze tips en tools. Drie tips gaan over cookies en in een privéomgeving surfen. Ook introduceren we twee apps die je kunt gebruiken voor een veiligere online ervaring.
In een privévenster heb je volledige privacy. Je cookies zijn hier niet opgeslagen en je internetgeschiedenis zit hier niet in. Zie dit als een schone lei waarin je vrij kunt surfen. Handig als je een cadeau zoekt voor de verjaardag van je vrouw op een laptop die jullie allebei gebruiken. Ze zal daarna geen advertenties krijgen van vergelijkbare producten.
Je komt in een incognito-venster door op het menu-icoon te klikken van je webbrowser. Hier klik je op incognito– of privévenster.
Met de PiM-app zitten al je wachtwoorden, authenticaties en persoonlijke gegevens op één veilige plek. Hierin heb je de volledige controle over je gegevens, want jij bepaalt wat je deelt en met wie. Aanmelden, inloggen en identificeren gaat zo makkelijker en veiliger.
Je privacy online wordt op verschillende manier beïnvloed en bepaald. Door websites die je bezoekt, accounts die je aanmaakt en zaken die je online regelt. Hier heb je voor een groot deel zelf invloed op. Het is verstandig om hier kritisch op te zijn en niet zomaar alles te accepteren. Bescherm je online privacy en verwijder regelmatig je cookies, gebruik adblockers en incognito-vensters en download de PiM-app.
Met PiM is niet alleen de data van jou, je collega’s en je klanten beter beveiligd. PiM zorgt namelijk ook voor geautomatiseerde bedrijfsprocessen. Denk aan
Het belang van digitale veiligheid groeit gestaag, omdat organisaties steeds meer gegevens digitaal opslaan. Het is belangrijker dan ooit om je werknemers, bedrijfsresultaten en inhoudelijke
“PiM sluit aan bij onze visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen” Een platform waar je zakelijke en persoonlijke content kunt bewaren en delen. Op een privacy-vriendelijke
PiM Id
Maanplein 55
2516 CK Den Haag
